KATARZYNA PIETROŃ

Wielkanoc to szczególny czas, w którym spotykamy się z najbliższymi i zasiadając do stołu,
zazwyczaj pozwalamy sobie na spożywanie dużych ilości tradycyjnych potraw.
Niestety, nie zawsze są one dobre dla naszego układu trawiennego i mogą przysporzyć wiele
różnych dolegliwości. Jak poradzić sobie z problemami trawiennymi? Jak im zapobiegać?

Skąd te dolegliwości?

Do problemów trawiennych zaliczamy: wzdęcia, biegunkę, zaparcia, bóle brzucha, uczucie pełności, odbijanie czy zgagę. Problemy te pojawiają się w momencie nieprawidłowego procesu rozkładu pokarmu, powstałego w wyniku zbyt szybkiego spożywania posiłku lub zjedzenia zbyt dużej ilości pożywienia, a w szczególności produktów wysokoprzetworzonych. W celu zachęcenia do ich kupna i spożycia, do takiej żywności dodawane są konserwanty, ulepszacze smaku, aromaty i barwniki, odpowiadające za występowanie dolegliwości trawiennych. Do tego dochodzą duże ilości tłuszczy, białek oraz cukrów, które obciążają organizm i zmuszają do zwiększonej pracy układu pokarmowego, co również może przyczyniać się do występowania problemów.

Aby lepiej się trawiło

Aby usprawnić trawienie zarówno lekkich, jak i ciężkich potraw, można nie tylko wspomagać się preparatami aptecznymi, ale również przestrzegać kilku podstawowych zasad, za co nasz organizm nam podziękuje. Zaliczamy do nich:

• Spaceruj po ok. 20-stu minutach po posiłku – ruch może stymulować pracę żołądka i jelit, dzięki czemu pokarm szybciej przemieści się w układzie pokarmowym, zwiększy się produkcja soków trawiennych i szybciej ulegnie strawieniu;
• Nie pij podczas posiłku – picie dodatkowych płynów podczas posiłku powoduje rozcieńczenie wydzielonych soków trawiennych, przez co może znajdować się w nich niewystarczająca ilość enzymów potrzebna do rozkładu poszczególnych substancji pokarmowych;
• Jedzmy powoli – sprzyja to wydzielaniu większej ilości śliny, kwasu żołądkowego, a także soku trzustkowego i żółci, co z kolei sprawia, że pokarm dłużej styka się z zawartymi w nich enzymami i dochodzi do pełnego trawienia. W przypadku szybkiego jedzenia, nie ma możliwości, aby została wydzielona odpowiednia ilość substancji i pokarm nie ulegnie całkowitemu strawieniu;
• Zioła i przyprawy – dodawanie przypraw i ziół (szczególnie świeżych) do potraw może polepszyć trawienie, np. bazylia zapobiega skurczom i wzdęciom, rozmaryn stymuluje wydzielanie żółci i soków trawiennych.

Zacznijmy od profilaktyki

Jeżeli od dawna borykamy się z problemami trawiennymi po zjedzeniu ciężkich posiłków, warto zacząć profilaktycznie stosować preparaty, które uchronią nas przed nieprzyjemnymi dolegliwościami. W tym celu najlepiej wybierać te zawierające wyciągi z substancji roślinnych, gdyż od setek lat ludzie wykorzystywali zioła i rośliny, które dzięki swoim zbawiennym właściwościom stosowano przy różnych problemach.

Na rynku dostępne są one w formie naparów, herbatek czy gotowych tabletek, przy czym zawsze należy sprawdzać, jak działają poszczególne zioła. Przyjrzyjmy się niektórym z nich:

• Porost islandzki, liść podbiału, korzeń mniszka, korzeń cykorii podróżnik, korzeń arcydzięgla, owoc gorzkiej pomarańczy – zawierają w sobie gorycze, które poprzez pobudzanie receptorów na języku działają na odpowiednie nerwy i w efekcie dochodzi do zwiększania wydzielania śliny, soku żołądkowego i żółci, co zwiększa efektywność trawienia;
• Ziele dziurawca, liść mięty, koszyczek rumianku, ziele krwawnika, korzeń lubczyku, korzeń rzodkwi czarnej, ziele karczocha, ziele mniszka – działają żółciotwórczo i żółciopędnie, zwiększając ilość żółci biorącej udział w trawieniu tłuszczów;
• Ziele dymnicy, korzeń kozłka, olejek z mięty pieprzowej, ziele dziurawca – działają rozkurczowo, przez co zwiększają przepływ soków trawiennych w układzie pokarmowym, a także zapobiegają bolesnym skurczom.

Leczenie dolegliwości

W momencie pojawienia się uciążliwych dolegliwości, warto sięgnąć po leki zawierające substancje syntetyczne lub roślinne, które skutecznie zwalczą niepożądane objawy.

Najczęściej po obfitym posiłku pojawia się uczucie pełności, zniechęcające do dalszego siedzenia przy stole, dlatego warto zażyć preparaty zawierające w swoim składzie wyciągi z substancji roślinnych, takich jak: korzeń rzodkwi czarnej, ziele karczocha, korzeń arcydzięgla, kwiat rumianku, owoc ostropestu, liść melisy, liść mięty pierzowej, korzeń lukrecji czy owoc kminku. Dodatkowo pomocne będą znane wszystkim krople żołądkowe, które dzięki zawartym w nich nalewkom z mięty pieprzowej, korzenia kozłka, dziurawca, a także nalewce gorzkiej spowodują polepszenie trawienia. Uczucie pełności pociąga za sobą kolejną dolegliwość, jak np. zgaga. Jest to nic innego jak uczucie palenia i pieczenia w klatce piersiowej, najczęściej pojawiające się za mostkiem, które może promieniować do gardła. Dobrym środkiem na zgagę będą preparaty stosowane przy uczuciu pełności, ale również imbir, mięta, prawoślaz czy kminek, a w przypadku nawracającej zgagi stosowanie substancji zobojętniających kwas żołądkowy, takich jak sole: glinu, magnezu, wapnia i sodu.

Na wzdęcia pomocny będzie symetikon, który „rozbija” zgromadzone wskutek fermentacji pokarmów pęcherzyki gazu, powodując usunięcie ich ze światła jelita na zewnątrz lub wchłonięcie przez ściany jelita.

Herbatki ziołowe na dolegliwości?

Wiele osób zastanawia się, czy zioła w postaci naparów będą skuteczne na trwające już dolegliwości. Oczywiście, że tak! W aptekach dostępnych jest wiele ziół czy herbat ze specjalną kompozycją substancji roślinnych, które dzięki swoim działaniom pomogą usprawnić trawienie, ale również będą łagodzić niepożądane objawy. Może to być np. mięta, mniszek lekarski czy dziurawiec.

Okres świąt dla każdego jest momentem gastronomicznego pofolgowania, jednak starajmy się to robić z głową, a nasz układ pokarmowy będzie nam za to wdzięczny. Dodatkowo chcąc być przygotowanym na ewentualne problemy z trawieniem, zaopatrzmy naszą domową apteczkę w leki, które pomogą nam pozbyć się nieprzyjemnych dolegliwości.