ANGELIKA TALAR-ŚPIONEK farmaceuta
Z danych Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, iż nawet 10 mln dorosłych Polaków choruje na nadciśnienie tętnicze. Co trzeci Polak powyżej 50. roku życia leczy się z powodu tego schorzenia1. Eksperci z całego świata określają nadciśnienie tętnicze jako chorobę cywilizacyjną, której powikłania stanowią przyczynę ponad 12% zgonów na całym świecie.
Nadciśnienie tętnicze, podobnie jak inne choroby układu krążenia, należy do chorób cywilizacyjnych, których częstość wzrasta wraz z postępem urbanizacji i globalizacji. Zachorowalność na tę chorobę wiąże się nieodłącznie z czynnikami populacyjnymi, takimi jak:
- starzenie się społeczeństwa – najczęściej chorują osoby powyżej 55. roku życia,
- struktura płci – częściej chorują mężczyźni niż kobiety,
- czynniki behawioralne – nieodpowiednia dieta, brak aktywności fizycznej, stres, nadmierne spożycie alkoholu czy palenie tytoniu zwiększają ryzyko zachorowania.
Jak zdiagnozować nadciśnienie?
Jeśli ciśnienie mierzone w gabinecie lekarskim przekracza 140 mmHg/90 mmHg lub w przypadku pomiarów dokonywanych samodzielnie przez pacjenta w domu średnia wartość wynosi co najmniej 135/85 mm Hg, mówimy o nadciśnieniu tętniczym.
Jak leczyć nadciśnienie?
Jeśli wzrosty ciśnienia są nieznaczne, lekarz może początkowo zalecić niefarmakologiczne metody leczenia, takie jak m.in.:
- zdrową, zbilansowaną dietę, redukcję spożycia soli kuchennej,
- aktywność fizyczną i normalizację masy ciała,
- zaprzestanie palenia,
- ograniczenie spożycia alkoholu,
- unikanie sytuacji stresowych, zdrowy sen.
Pacjent powinien także prowadzić regularny pomiar ciśnienia tętniczego. Wyniki należy zapisywać w dzienniczku samokontroli ciśnienia (lub zwykłym zeszycie). Wyniki pomiarów posłużą lekarzowi w dobraniu odpowiedniej, zindywidualizowanej terapii. Jeśli metody niefarmakologiczne okażą się niewystarczające i pomimo zmiany stylu życia ciśnienie tętnicze nadal będzie zbyt wysokie, lekarz może zdecydować o rozpoczęciu odpowiedniej farmakoterapii z wykorzystaniem leków dostępnych na receptę.
Jakie leki są stosowane w leczeniu nadciśnienia?
Leki na nadciśnienie dostępne w aptece na receptę:
- α1-blokery, np. Doxar,
- inhibitory ACE, np. Enarenal, Tritace, Captopril, Axtil,
- antagoniści receptora dla angiotensyny II, np. Lorista, Xartan,
- sympatykolityki, np. Dopegyt,
- β-blokery, np. Bisocard, Propranolol, Metocard, Nebilet,
- blokery kanałów wapniowych, np. Nitrendypina, Lecalpin, Primacor,
- leki moczopędne, np. Indapen Sr, Toramide, Furosemidum,
- antagoniści reniny, np. Aliskirenum,
- leki o działaniu rozszerzającym naczynia, np. Dihydralazinum.
Preparaty te są przyjmowane pojedynczo lub jako terapia skojarzona, wówczas lekarz może zalecić stosowanie leków z kilku grup jednocześnie. Aby terapia była skuteczna, pacjent powinien ściśle przestrzegać dawkowania ustalonego przez specjalistę. W razie wątpliwości odnośnie do dawkowania lub ryzyka wystąpienia działań niepożądanych, warto również poradzić się farmaceuty w aptece.
Nadciśnienia tętniczego nie należy leczyć samodzielnie, bez konsultacji z lekarzem. W sprzedaży są jednak produkty, które w niewielkim stopniu mogą normalizować ciśnienie tętnicze. W aptece można kupić bez recepty:
- produkty na bazie głogu, np. Zioła w tabletkach Głóg, Verbena Głóg,
- jemioły, np. Intractum Visci,
- produkty z L-argininą, np. Medargin.
Preparaty te mogą być stosowane jedynie wspomagająco i nie powinny zastąpić terapii ustalonej przez lekarza.
Dlaczego warto leczyć nadciśnienie?
Nieleczone nadciśnienie może prowadzić do wystąpienia:
Udarów mózgu
- Udar mózgu to nagle występujące symptomy uszkodzenia mózgu. Zazwyczaj w postaci niedowładu, utraty zdolności rozumienia lub mowy, zaburzenia widzenia i czucia, wywołanego nagłym zaburzeniem krążenia krwi w mózgu.
Choroby niedokrwiennej serca (choroby wieńcowej)
- Choroba niedokrwienna serca polega na niedostatecznym dostarczeniu tlenu i składników odżywczych do mięśnia. Objawia się charakterystycznym, kłującym bólem w klatce piersiowej, występującym zwłaszcza podczas stresu lub wysiłku. Konsekwencją takiego stanu może być zawał mięśnia sercowego.
Kardiomiopatii przerostowej
- Cechą charakterystyczną tej choroby jest nieprawidłowy przerost mięśnia sercowego, głównie lewej komory oraz przegrody międzykomorowej. Prowadzi to do stopniowo narastającego niedokrwienia serca, jego niewydolności oraz zaburzeń rytmu.
Ponieważ schorzenia te mogą w znacznym stopniu utrudnić prawidłowe funkcjonowanie oraz stanowić przedwczesną przyczynę zgonu, wczesna diagnoza nadciśnienia, zmiana stylu życia i właściwe leczenie są tak bardzo istotne. Nie bagatelizuj objawów i już teraz zastanów się, czy nadciśnienie tętnicze może dotyczyć Ciebie lub Twoich najbliższych!