Konrad Lewandowski
Klinika Chorób Wewnętrznych i Gastroenterologii, Państwowy Instytut Medyczny Mswia w Warszawie
Ból brzucha, biegunka, zaburzenia wypróżniania, wzdęcia… Jak wspomagać mikrobiotę w chorobach przewodu pokarmowego?
Właściwości probiotyku Lacticaseibacillus paracasei DG (L. casei DG) sprawiają, że wykazuje on korzystne działanie w wielu schorzeniach związanych z przewodem pokarmowym, takich jak choroba uchyłkowa jelita grubego, zespół rozrostu bakterii w jelicie cienkim (SIBO), zespół jelita nadwrażliwego (IBS), a także w przypadku choroby zapalnej jelit czy w odbudowie mikrobioty po antybiotykoterapii.
Niezwykła otoczka
Ta dobroczynna bakteria wytwarza na swojej powierzchni niezwykłą otoczkę, tzw. egzopolisacharyd (DG-EPS), który chroni ją przed niekorzystnym działaniem kwasu żołądkowego oraz przed kwasami żółciowymi. Dzięki temu probiotyk ten wykazuje pożyteczne działanie w całym przewodzie pokarmowym.
W aktywnej postaci dociera aż do okrężnicy, czyli do jelita grubego, gdzie wytwarza krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które wspomagają odżywianie enterocytów, czyli komórek wyściełających błonę śluzową jelita grubego. Dzięki temu L. casei DG wspiera dobrostan jelit.
Istnieje wiele publikacji dotyczących tego probiotyku w kontekście: zespołu jelita nadwrażliwego (IBS), zespołu rozrostu mikrobioty jelitowej (SIBO), objawowej choroby uchyłkowej jelita grubego (ONChU), a nawet poprawy tolerancji stosowanych leków podczas eradykacji Helicobacter pylori.
Hamowanie procesu zapalnego
Pośród tak wielu różnych możliwości, które oferuje ten specjalistyczny probiotyk, niezwykłe wydaje się także jego działanie w kontekście COVID-19, a zatem potencjalnie wobec pocovidowego zespołu jelita nadwrażliwego (Post-COVID IBS – PC-IBS). L. casei DG powoduje lokalnie wzrost odporności w ścianie jelita, co związane jest przede wszystkim z hamowaniem procesu zapalnego. Może mieć to potencjalne znaczenie u pacjentów z pocovidowym zespołem jelita nadwrażliwego, w którym, oprócz zaburzeń mikrobiomu jelitowego, mogą występować również mikrostany zapalne.
Udokumentowane właściwości
Dobry jakościowo, „idealny” probiotyk powinien być udokumentowany naukowo – przejść badania kliniczne. Szczep L. casei DG posiada udokumentowane właściwości, które związane są przede wszystkim z jego zdolnością do produkcji egzopolisacharydu (DG-EPS). Należą do nich: działanie immunostymulujące, przeciwzapalne, pobudzające produkcję kwasu masłowego czy modulowanie mikrobioty przewodu pokarmowego. Probiotyczny szczep L. casei DG utrzymuje się w organizmie aż przez dwa tygodnie od zakończenia jego stosowania, co może pozytywnie wpłynąć na podtrzymanie jego działania po zakończeniu terapii. L. casei DG posiada również zdolność do pobudzania produkcji egzogennego (naturalnego) kwasu masłowego w jelitach, którego korzystne działanie jest szeroko opisywane. Niektóre jednostki chorobowe wiążą są z niskim poziomem endogennego kwasu masłowego, dlatego kontrola właściwego poziomu tego kwasu za pomocą L. casei DG, dodatkowo w obecności prebiotycznego błonnika rozpuszczalnego, np. arabinogalaktanu, jest tak istotna.
Zastosowanie
Zespół pocovidowy IBS
L. casei DG znacząco hamował SARS-CoV-2 in vitro, co potencjalnie może się przyczynić do zmniejszenia ilości objawów brzusznych i ich następstw. Ponadto w 2017 roku wykazano, że szczep L. casei DG ma zdolność modulowania odpowiedzi zapalnej w poinfekcyjnym IBS. Po zastosowaniu L. casei DG doszło do zmniejszenia stężenia niektórych cytokin prozapalnych, co w sytuacji narastającego problemu post-COVID IBS wydaje się bardzo ważne i użyteczne w kontekście liczby pacjentów z tym powikłaniem. Powyższe dowody naukowe stanowią potencjalną przyczynę zastosowania L. casei DG u pacjentów z post-COVID IBS z uwagi na korygowanie zaburzeń mikrobioty jelitowej oraz blokowanie mikrostanów zapalnych, co może przyczynić się do poprawy leczenia tego istotnego problemu. SIBO Kolejnym zastosowaniem L. casei DG jest jego komplementarne działanie w leczeniu
SIBO w terapii sekwencyjnej
Pacjentom podawano ryfaksyminę alfa, a następnie L. casei DG przez siedem dni i taką terapię powtarzano. W grupie stosującej ten specjalistyczny probiotyk doszło do znamiennej statystycznie poprawy w aspekcie każdej analizowanej zmiennej (zmniejszył się rozproszony ból brzucha, ból w lewym podbrzuszu, wzdęcia oraz nudności).
Choroba uchyłkowa
Najwięcej artykułów naukowych poświęcono korzystnemu działaniu L. casei DG w chorobie uchyłkowej jelita grubego – szczególnie zapobieganiu nawrotom objawowym oraz niepowikłanej chorobie uchyłkowej jelita grubego (ONChU). Probiotyk ten znacząco lepiej podtrzymywał ustąpienie objawów w ONChU. W innym badaniu potwierdzono po raz kolejny jego interakcje z układem immunologicznym człowieka i zmniejszenie markerów zapalenia u pacjentów z chorobą uchyłkową objawową niepowikłaną.
Choroby zapalne jelit
Istnieją również dowody naukowe na możliwość zastosowania L. casei DG w nieswoistych chorobach zapalnych z uwagi na miejscowe hamowanie stanu zapalnego.
Infekcja Helicobacter pylori
Istotnym problemem pozostaje nadal tolerancja eradykacji Helicobacter pylori i poszukiwanie kolejnych szczepów probiotycznych w celu zwiększenia jej skuteczności i tolerancji. Badanie kliniczne dostarczyło dowodów na skuteczność L. casei DG nie tylko w poprawie tolerancji eradykacji Helicobacter pylori, ale również niewielki wzrost poprawy jej skuteczności.
Podsumowanie
Specjalistyczny probiotyk L. casei DG posiada wyjątkową zdolność do przylegania do śluzówki jelita i wchodzenia w złożone interakcje z lokalnym układem immunologicznym, działając przeciwzapalnie. Fakt ten wykorzystuje się w leczeniu schorzeń gastroenterologicznych.
W zasadzie w każdej z wymienionych jednostek chorobowych występuje w mniejszym lub większym stopniu proces zapalny (zespół jelita nadwrażliwego, choroba uchyłkowa czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego), dlatego zastosowanie wspomnianego probiotyku daje korzystny efekt.
Dodatkowo L. casei DG wspomaga mikrobiom jelitowy poprzez jego przebudowę, prowadząc do zmniejszenia ilości bakterii niekorzystnych, a pozytywnie wpływając na zwiększenie ilości korzystnych bakterii.
Dobroczynne działanie L. casei DG dotyczy również jego zdolności do zwiększania ilości endogennego (naturalnego) kwasu masłowego w świetle jelit, co dodatkowo może przyczyniać się do korzystnych zmian w przewodzie pokarmowym.
Mając na uwadze powyższe dowody naukowe, poparte randomizowanymi badaniami L. casei DG, wydaje się, że omawiany preparat stwarza duże możliwości w terapii probiotykami.
