ANNA KACZOROWSKA
dr n. biologicznych
mgr inż. ochrony środowiska
Członek Rady Naukowej Centrum Innowacji Badań i Nauki

Obecnie żyjemy w czasach przeładowanych informacją i towarami
w każdym możliwym obszarze funkcjonowania człowieka, co sprawia, iż coraz
częściej możemy odczuwać przytłoczenie, zagubienie i dezorientację.
Ten nadmiar męczy nas nie tylko z powodu ich ilości, ale również z powodu
ich jakości, co wymusza na nas konieczność dokonywania nieustannej selekcji
„ziarna od plew”. To działanie niezwykle czaso– i energochłonne.

Wystarczy udać się do pierwszej z brzegu galerii na dział kosmetyków, żeby doznać poczucia przytłoczenia ogromem zalegających na półkach produktów. Chcąc nie chcąc, ulegamy tworzonej przez specjalistów magii obietnic, barw, obrazów, kształtów zapachów, niezliczonych opcji, która zniewala nasze zmysły, rozbudza emocje, pod wpływem których dokonujemy, często podświadomie, zakupu kilku produktów, które wcale nie były zamierzone. Ponadto, często okazuje się, że obietnice składane przez producentów co do korzyści, jakie mielibyśmy odnieść ze stosowania produktu, można włożyć między bajki. Tym sposobem fundujemy sobie stratę czasu i pieniędzy oraz poczucie zawodu. Poza tym, często doświadczamy pewnego rodzaju nieuświadomionej przemocy w postaci wymuszeń generowanych przez kreatorów mody, wizerunku czy media co do naszego wyglądu lub stylu życia. Oczekuje się od nas bycia „określonym” — odpowiadającym panującej modzie, wdzierającej się w różne obszary naszego życia, co podobno ma nam zapewnić poczucie szczęścia i sukcesu. Nic bardziej mylnego. Tego typu oddziaływania nie sprzyjają samoakceptacji, lecz generują myśli, iż nie jesteśmy wystarczający, że musimy dążyć do jakiegoś ogólnie przyjętego wzorca odnoszącego się do wyglądu lub stylu życia.

Coraz więcej osób czuje się zmęczonych taką sytuacją i zwracają się w stronę natury, której immanentną cechą jest równowaga. Ci, którzy zbliżyli się do natury, odrzucają pęd ku karierze, zmieniają często swoje zawody, doceniają to, co daje im kontakt z przyrodą i życie zgodne z rytmem natury. Właśnie oni porzucają konsumpcjonizm na rzecz minimalizmu, czy sztuki prostoty mówiących, że „mniej znaczy więcej”. Jest to trend zaznaczający się nie tylko w Polsce, lecz na całym świecie.

Zwrot ku naturze jest coraz bardziej zauważalny w obszarze zdrowia i urody. Jednym z jego przejawów jest stosowanie naturalnych produktów do pielęgnacji naszego ciała, wolnych od kontrowersyjnych składników syntetycznych wytwarzanych przemysłowo, stosowanych w konwencjonalnych kosmetykach.

Należą do nich:

• oleje mineralne (np. wazelina, parafina), które nie są obojętne dla skóry — mogą ją podrażniać, alergizować, a przede wszystkim oblepiają ją nieprzepuszczalną warstwą, niepozwalającą jej oddychać,
• emulgatory — syntetyczne, m.in. wszystkie tzw. PEG–i, czyli rodzaj glikolu polietylenowego, mogące podrażniać skórę,
• składniki aktywne wytwarzane syntetyczne, które często nie są biozgodne ze skórą i nie mają zdolności przenikania przez nią, a więc działają tylko powierzchniowo,
• konserwanty syntetyczne, np. parabeny, fenoksyetanol, pochodne mocznika i formaldehydu itp. oraz
• syntetyczne zapachy, barwniki i inne.

Jednym z bogactw natury, po które coraz częściej sięgamy, są oleje roślinne. Ich dobroczynny wpływ na nasze zdrowie i urodę docenia już od kilku tysięcy lat — Ajurweda — pramatka nauk i systemów medycznych, starożytny indyjski system leczniczy o holistycznym podejściu do zdrowia człowieka, doświadczony pięcioma tysiącami lat praktyki, godny zaufania, odporny na modę, trendy oraz manipulacje świata biznesu. Za jeden z najważniejszych wśród wielu codziennych rytuałów uznaje się automasaż ciała ciepłym olejem roślinnym znany w sanskrycie jako abhjanga, która koi układ nerwowy, łagodzi stany zapalne, stymuluje przepływ limfy i odżywia wszystkie warstwy skóry. Ajurweda zaleca różne oleje w zależności od typu organizmu i tak dla Pitty (żywioł ognia i wody) wskazany jest chłodzący olej kokosowy, dla Vaty (żywioł przestrzeni i powietrza) najlepszy jest olej sezamowy z nieprażonych ziaren, naturalnie gęsty i rozgrzewający, a dla Kaphy (żywioł ziemi i wody) olej z pestek moreli lub migdałowy, lekki i neutralny. Abhjanga to potężny zabieg, który wspiera nasze zdrowie i wygląd naszego ciała.

Korzyści płynące ze stosowania olejów podczas rytuału abhjangi potwierdzają również współczesne badania kliniczne. Ogrom dobrodziejstw dla naszego zdrowia dostarczają już same czyste oleje, jak np. olej sezamowy, który jest uważany za króla olejów. Możemy go używać niemalże do wszystkiego, począwszy od ochronnego, nawilżającego i odżywczego masażu po oczyszczanie twarzy. Jego kojące i odmładzające działanie sprawia, że jest to odpowiedni olej do stosowania na każdy centymetr ciała, w tym na uszy, usta, zęby i dziąsła, skórę głowy, włosy i stopy. Włosom nadaje połysk, pobudza ich wzrost i zmniejsza podrażnienia skóry głowy dzięki jego zmiękczającym i penetrującym właściwościom. Masaż ciepłym olejem zwiększa zdolność radzenia sobie ze stresem, odżywia mięśnie i kości oraz wspiera ruchy stawów. Nacieranie podeszw stóp i masowanie skóry głowy przed snem wspiera zdrowy sen. Jego zastosowania wydają się być nieograniczone!

Inne drogocenne oleje stosowane w pielęgnacji naszego zdrowia i urody to np.:

• olej z awokado silnie nawilżający, pobudzający zdolności regeneracyjne skóry. Jako silny antyoksydant chroni skórę przed wpływem czynników zewnętrznych. Dzięki wysokiemu stężeniu witamin A, D, E, B, lecytyny i fitosteroli roślinnych, przyspiesza procesy regeneracyjne w tkance łącznej, przyspiesza gojenie ran i oparzeń;
• olej z pestek dyni, tłoczony na zimno, nierafinowany przeznaczony dla wszystkich rodzajów dojrzałej cery, nawilża skórę i wygładza zmarszczki. Dzięki swemu unikalnemu składowi bogatemu w nienasycone kwasy tłuszczowe, naturalne witaminy z grupy A, C, E i K, oraz mikroelementy (m.in. potas), wykazuje silne działanie nawilżające i w mniejszym stopniu natłuszczające, uelastyczniając skórę, wygładza zmarszczki i zapobiega powstawaniu rozstępów. Zawarte w nim naturalne związki potasu rozjaśniają blizny i przebarwienia;
• olej z kiełków pszenic, naturalny, tłoczony na zimno, nierafinowany doskonale sprawdza się dla cery dojrzałej, przesuszonej, naczyniowej, wrażliwej i skłonnej do podrażnień, dla skóry z oznakami starzenia się, na spierzchnięte usta, oparzenia, w tym i słoneczne, dla skóry łuszczącej się, suchych, łamliwych włosów, rozdwajającej się płytki paznokci, działa przeciwstarzeniowo, wychwytując wolne rodniki, uznawany jest za najpotężniejszy antyutleniacz, to bogate źródło witaminy E, ma działanie przeciwzapalne, regenerujące, stymuluje tworzenie nowych komórek, nawilża, uelastycznia skórę, łagodzi podrażnienia, poprawia ogólny wygląd skóry, nadaje skórze gładkość i miękkość — działa nie tylko na powierzchni skóry, ale również łatwo przenika w głąb, regeneruje wnętrze włosa, odtwarza naturalną osłonkę i wygładza jego powierzchnię, chroni przed nadmierną utratą wody oraz promieniowaniem UV;
• olej jojoba to naturalny inteligentny olej, regulujący sebum skóry; swoją budową zbliżony jest do łoju wydzielanego przez ludzką skórę (sebum). Zbyt mała ilość sebum charakteryzuje cerę suchą, skłonną do zmarszczek. Dla takiej skóry zastępuje niejako naturalne sebum i zapobiega tym samym wysuszeniu skóry. Skóra zostaje odpowiednio nawilżona, jest miękka i jędrna. Przy nadmiernym wydzielaniu sebum skóra jest tłusta i skłonna do wyprysków. W takim przypadku olej jojoba działa hamująco na naturalne wydzielanie sebum. Dzięki tej regulacji wydzielania łoju, olej jojoba przyspiesza regenerację komórek skóry. Wskazany jest dla skóry mieszanej, tłustej, świecącej, dla cery trądzikowej, wrażliwej, przy łuszczycy, egzemie, łupieżu, dla włosów wysuszonych, wypadających, łamliwych, po zabiegach fryzjerskich i farbowaniu, świetnie sprawdza się do demakijażu.

Dla poszerzenia korzystnych oddziaływań olejów można wzbogacić je ziołami, jak w przypadku np. Banyan’s Daily Massage Oil. Jak zapewnia producent (na podstawie badań klinicznych) nawilżające i odżywcze właściwości olejów (sezamowego, słonecznikowego i kokosowego), w połączeniu z dobroczynnymi ziołami leczniczymi Brahmi, Kola, Guduchi, Bhringaraj, Bala, Arjuna, Tulsi, werbena cytrynowa, kwiaty lawendy) przynoszą organizmowi szeroki zakres korzyści, które obejmują: odżywienie organizmu, zdrowie układu mięśniowo–szkieletowego i nerwowego, prawidłowe krążenie i drenaż limfatyczny, lepszy sen, bardziej miękką, mocniejszą skórę, śniące włosy, wigor dla tkanek ciała, zwiększoną długowieczność oraz starzenie się pełne wdzięku.

Wspaniałym przykładem tworzenia naturalnych ekologicznych produktów (linia Prakriti) na bazie olejów oraz ziół jest działalność Karoliny i Maćka Szaciłło, którzy tworzą je, tradycyjną, starożytną metodą ajurwedyjską, w swojej przydomowej manufakturze i zaliczają je do kategorii „ handmade”. Stosowanie ich produktów (przebadanych dermatologicznie) jest zgodne z zasadą: „nakładaj na skórę tylko te produkty, które możesz zjeść”. Są to unikalne produkty na polskim rynku, które łączą synergicznie moc polskich, lokalnych ziół oraz indyjskich adaptogenów (jak brahmi czy ashwaghanda) i przypraw, m.in. szafran, kardamon czy cynamon, które wspierają kondycję skóry, ale również podnoszą poziom energii życiowej. Poprawiają również samopoczucie zarówno fizyczne, jak i psychiczne.

Matka Natura dostarcza nam wszelkich potrzebnych darów do utrzymania ciała, psychiki i ducha w równowadze, gwarantującej nam zdrowie i urodę.

Wymaga to jednak od nas wiedzy, uważności, wdzięczności, pokory i empatii, by docenić i szanować bogactwo, które jest w zasięgu naszych rąk. Warto więc zastanowić się nad najbliższym wyborem produktu, zanim zdecydujemy się położyć go na naszą skórę.

Źródła:

1. Kaczorowska A. 2022. Ajurweda. Fundament dla zdrowia — skuteczny, niezmienny i jakże aktualny w świecie totalnej destabilizacji. Kwartalnik. Wokół zdrowia. Nr.18/4/2022
2. Ragozzino C. 2022. Ajurweda. Życie w zgodzie ze sobą. Wyd. Znak, Kraków
3. Vasant D. Lad. 2018. Ajurweda. Księga domowych środków leczniczych. Wyd. KOS, Katowice.
4. Naturalne surowce lecznicze i kosmetyczne. Książka streszczeń z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej, Lublin, 15–16 listopada
   2022, organizator — Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.
5. https://www.banyanbotanicals.com/info/plants/science-research/abhyanga-benefits-study/ — Badanie kliniczne: Badanie
   korzyści płynących z Abhyanga przy użyciu codziennego olejku do masażu — data dostępu 27.11.2022
6. https://www.betterland.pl/316–oleje–oliwki — Oleje i oliwki — data dostepu 27.11.
7. https://prakriti.pl/ — Prakriti — data dostępu — 27.11.2022